Ciekawostki o możliwościach poznawczych dziecka

Dzieci od najmłodszych lat chłoną jak gąbka. Nawet jeśli nie są w stanie zapamiętać wydarzeń z najwcześniejszych etapów życia, mózg i ciało pamiętają. Okresem krytyczny dla rozwoju dziecka, jest wiek do 4 roku życia, kiedy to kształtuje się również styl przywiązania.
1. Dziecko nie wie, że się uczy. Przyjmuje informacje i bodźce jako coś co po prostu go otacza.
2. Dzieci wszystkiego muszą dotknąć, zobaczyć, odczuć, ponieważ niezwykle intensywnie kształtuje się kora ruchowo-czuciowa. Należy dostarczać dziecku możliwie wiele bodźców, by mózg mógł zapisać jak najwięcej informacji o świecie. Rozwija się tym samym wspomnianą korę.
3. Nauka języka odbywa się od narodzin. Mimo, że dziecko zaczyna wypowiadać pierwsze słowa dopiero około 1 roku życia, ośrodek mowy i kora ruchowa, intensywnie gromadziły informacje na temat tego jak układać aparat mowy, jak rozpoznawać głoski, jak łączyć wyrazy. Pojawienie się języka mówionego, poprzedzone jest nieustanną nauką.
4. Istnieje teoria o uniwersalnych zasadach gramatycznych, umożliwiających naukę dowolnego języka. U dzieci, które dopiero uczą się mówić, mózg jest niezwykle plastyczny, co daje możliwość nauki wielu języków równolegle z wielką łatwością. Z wiekiem elastyczność ta spada.
5. Po 12tym roku życia, jeśli dziecko nie nauczyło się mówić, z dużym prawdopodobieństwem, już nie będzie w stanie zdobyć tej umiejętności.
6. Dzieci w okresie 4 roku życia, żądają dostarczania im wiedzy oraz możliwości korzystania z niej, ponieważ jest to okres kształtowania się u dziecka poczucia autonomii. Czerpią przyjemność z faktu, że rodzic pozwala dziecku samodzielnie odnaleźć się w świecie. Dzieci, które mogły samodzielnie doświadczać świata pod opieką rodziców, jako osoby dorosłe będą bardziej wierzyć w siebie, cechować się będą większym poczuciem skuteczności.
7. Treści i stymulacje, które są dziecku dostarczane, należy dobierać ostrożnie i z wyczuciem, ponieważ mózg dopiero kształtujący się, nie ma jeszcze wzmocnionych szlaków nerwowych. Ich wzmacnianie odbywa się poprzez częste dostarczanie pewnych informacji. W okresie do 4 roku życia, z wielką łatwością i szybkością, pewne szlaki nerwowe ulegają wzmocnieniu i zostają czasem na całe życie.
8. Nauczenie dziecka pewnego sposobu myślenia o świecie, zaciekawienie dziecka otoczeniem, uczyni je zainteresowanym i chłonnym wiedzy. Dzieci te, w miarę dorastania, będą chętniej i częściej wybierać rozrywkę i poświęcą swój wolny czas, na zgłębianie tajemnic naszej rzeczywistości.
9. Układ nagrody, odpowiadający za uczucie przyjemności w odpowiedzi na pewne bodźce, dopiero się kształtuje. Rodzic ma duży wpływ, jakie bodźce będą dla dziecka przyjemne, a jakie nie. Można zaszczepić w dziecku odczuwanie przyjemności z procesu poznawania, pokazując mu, że i my uważamy to za wartościowe i przyjemne.
10. W sytuacji pojawienia się nowości w otoczeniu, aktywuje się układ nagrody, odczuwamy przyjemność. Powodem jest fakt, że pracę tego układu reguluje dopamina, która motywuje do działania, dostarczając przy tym poczucie przyjemności.
11. Jeśli u dziecka obecna jest wada wymowy lub zaburzenia motoryczne, elastyczność i brak usztywnienia szlaków nerwowych, umożliwiają całkowitą korektę tych trudności. Osoby dorosłe muszą pracować dłużej i ciężej, bez gwarancji, że uda się pozbyć problemu.
12. Kora mózgowa, choć pofałdowana od narodzin, z łatwością w okresie dzieciństwa zmienia formę. Od tej formy, kształtu i głębokości brud na mózgu, zależy sposób funkcjonowania ośrodkowego układu nerwowego. Dzieci bez najmniejszych trudności, poprzez zwykłe obracanie się w środowisku o interesujących bodźcach, modelują i projektują kształt i formę swojego mózgowia.
Wiktoria Magoń
neuropsycholog

Więcej wpisów